" کوه مرگ یا قاتل سپید"

 " کوه مرگ یا قاتل سپید"

کوه مرگ یا قاتل سپید لقب بلندترین کوه آلپ، مون بلان یا به زبان ایتالیایی مونت بیانکو می باشد که معنای اصلی آن کوه سپید است. هر سال چندین کوهنورد و گردشگر در این کوه جان خود را از دست می دهند به شکلی که آمار آنها نیز از دسترس خارج شده! و احتمالن نمی توانید سایتی را بیابید که حتی حدود کشته شده های این کوه را بداند...

" کوه مرگ یا قاتل سپید"

کوه مرگ یا قاتل سپید لقب بلندترین کوه آلپ، مون بلان یا به زبان ایتالیایی مونت بیانکو می باشد که معنای اصلی آن کوه سپید است. هر سال چندین کوهنورد و گردشگر در این کوه جان خود را از دست می دهند به شکلی که آمار آنها نیز از دسترس خارج شده! و احتمالن نمی توانید سایتی را بیابید که حتی حدود کشته شده های این کوه را بداند!

در اینجا بخشهایی از یک بررسی را که سایت summitpost ارائه نموده درباره حوادث بلندترین کوه آلپ از نظرتان می گذرانیم.

حوادث سال 2012 بار دیگر توجهات را به این کوه بلند و سپید جلب نمود. حادثه مرگبار بهمن که منجر بهمرگ 9 کوهنورد با تجربه در این کوه گردید موجب جلب توجه اغلب اروپائیان گردید. در واقع مرگ بر اثر بهمن در مون بلان بلایی است که کوهنورد با تجربه و بدون تجربه نمی شناسد و همه چیز را از سر راه خود بر می دارد! و بدنهای تکه تکه شده را با خود در زیر خروارها برف دفن می کند! و در واقع تنها نامهای بزرگ و کوچک قربانیان بهمن است که به یادها می ماند!

نمیدانم هر سال چه تعدادی کوهنورد در تمامی طول آلپ جان می بازند؟

اجازه دهید یاد کنم از زمستان دهشتناک سال 50-51 که تعداد 649 بهمن سهمگین در آلپ فرود آمد و شمارش شد و البته نتیجه آن آمار باور نکردنی مرگ 261 تن در این حوادث بود!

با این تفاصیل شاید باید شاکر باشیم که رقم کشته های بهمن سال 2012 تنها 9 نفر بود نه بر اساس حجم زیاد برف، 20 نفر! شاید اینکه 9 تن در یک حادثه جان باختند امری عادی نباشد ولی به یاد آورید هر ساله در این کوه بالغ بر 20 تا 25 تن بر اثر تنها سقوط بهمن کشته می شوند!

خبرها تنها آمار حوادث را که به چشم می آیند منتشر می کنند و از آنجا که حوادث به طور منقطع رخ می دهند کمتر مورد توجه قرار می گیرند. حال در انتهای سال این آمار را به هم وصل کنید تا متوجه عمق فاجعه شوید.

آمار نشان می دهد کوه یخی مون بلان بیش از هر کوه دیگری در طول سال قربانی می گیرد زیرا مورد توجه ماجراجویان بسیاری قرار می گیرد.  متاسفانه همه ساله تعداد بیشماری برای صعود مون بلان عازم این کوه می شوند و نتیجه آن بجز آمار بالای صعودها، تعداد زیاد کشته های این کوه می باشد.

از جمله سالهای مخوف و مرگ آور مون بلان می توان سال 2007 را نام برد که تعداد 30 تن در طول یک فصل در این کوه جان باختند.

چه اتفاقی افتاده که رسانه ها تمرکز خودشان را بر روی قلل مرتفع از جمله 8000متریها قرار داده اند؟ و کوه پر تلفاتی چون مون بلان در سایه این قلل قرار گرفته است؟ البته این اتفاق نه تنها در آلپ بلکه در ایالات متحده و حتی آند هم رخ می دهد.

علاوه بر این، با در نظر گرفتن تعداد مرگ و میر در سراسر رشته  کوه های آند و 110  کوه بیش از6000متر ارتفاع (بله، در رشته کوه آند 110 کوه با ارتفاع بالای 6000 متر وجود دارد) نشان می دهد آمار تلفات در رشته کوه به مراتب کوتاه تر آلپ بسیار بیشتر از آند می باشد. پر واضح است درک دلیل و علت این موضوع بسیار راحت است. کوهستان آند به رغم وسعت زیاد و ارتفاع بالای آن دارای حجم برف و البته بهمن های به مراتب کمتری نسبت به آلپ می باشد. در آنجا یخچالهای طبیعی کوچکتر و روند ذوب برفها در تابستان بسیار سریع است و به راحتی شاهد ذوب برفهای قلل بالای 6000 متر این منطقه در اثر تابش آفتاب در فصول گرم هستیم. بدین شکل امنیت صعود به قلل مرتفع آند تنها به یک موضوع بستگی دارد و آن هم هوایی مناسب بر روی این قلل می باشد. ضمن آنکه وضعیت آب و هوا نیز در موفقیت و یا شکست تیمها موثر است. در حالیکه قیاس برخی قلل مرتفع آند نظیر آتشفشان لیکانکابور با ارتفاع 5920 متر با قللی چون آیگر 3970 متر و یا مونچ 4107 متر که دارای دیواره هایی اعجاب انگیز و شیب مسیرهای عادی بسیار تند هستند نشان می دهد ارتفاع بالاتر نقشی در دشواری قلل ندارد! حتی اگر این قله 1100 متر از بلندترین قله آلپ، مون بلان بلندتر باشد!

انگار همین دیروز بود که در مهی غلیظ بر روی مون بلان سرگردان بودم و تنها جی پی اس همراهم بود که مشخص کرد 10-15 متری پناهگاه تتروس در ارتفاع 3167 متری قرار دارم! شاید بهترین تشبیه برای کوههای آلپ قیاسشان با فیلمهای وسترن باشد که مثلن "کلینت ایست وود" ستاره آن است و در این فیلمها جایی برای شوخی وجود ندارد!

حال به راستی می توان کوههای آلپ را خلافکاری با دوسر دانست که یک سرش دسترسی و دیگری شرایط آب و هوایی است! و البته قرارگیری این دو موقعیت در کنار هم فاجعه ای خونین در کوهستان است! همان اتفاقی که هر ساله در آلپ بویژه مون بلان و قله های ماهواره ای آن رخ می دهد! و البته ارزانی و دسترسی راحت نیز در فجایع آن بی تاثیر نیست!

تنها با 50 یورو میتوان پاریس را به قصد سوئیس ترک کرد و یک اتوبوس جدید برای سفری کوتاه از سوئیس به شامونی کافی است جایی که علاوه بر بلندترین قله آلپ شامل چندین قله سوزنی ریز و درشت دیگر با ارتفاعی بیش از 3000 متر می شود و البته با حدود 190 یورو میتوان از شامونی با طی سه روز قله را صعود کرد که شامل هزینه غذا، ترن و اقامت است. ضمن آنکه به رغم ممنوعیت چادر زدن بسیاری این کار را انجام می دهند تا هزینه هایشان به مراتب کمتر شود! هرچند من زیاد با این کار موافق نیستم...

خوب حالا اجازه دهید چند قیاس نسبتن خنده دار صورت دهیم تا مشخص شود چرا آلپ نسبت به جاهای دیگر ارزانتر (حداقل برای اروپائیها) و شاهد استقبال بیشتری است؟

-   -     هزینه کامل پکیج صعود به اورست بین 35 تا 70 هزار دلار می باشد!

-   -     مجوز صعود به آکانکاگوآ بلندترین قله نیمکره جنوبی و قاره آمریکا 750 دلار در فصل شلوغ است (در سایر فصول ارزانتر است)

-   -     و البته صعود مون بلان نیازی به اخذ مجوز ندارد! و البته گرفتن راهنما نیز الزامی نیست!

همین امر موجب شده تا هر سال بالغ بر 20 هزار کوهنورد و گردشگر برای صعود به مون بلان تلاش نمایند. در این کوه چندین مسیر صعود وجود دارد ولی 4 مسیر پرطرفدارتر از سایرین است. 
- بسیاری از صعودکنندگان اطلاعات جامعی از حرکت یخچالها ندارند، با شکافهای یخی مسیر آشنا نیستند. - اطلاعات هواشناسی ندارند و ابرها را نمی شناسند. - کار با طناب را نمی دانند و از همه مهمتر نمی دانند این کوه یازدهمین برجستگی مهم در میان کوههای دنیا به شمار می آید (مون بلان به رغم 4810 متر ارتفاع دارای برجستگی 4695 متری می باشد).

با کمی جستجوی دیوانه وار در اینترنت موفق به یافتن مطلب مفیدی از حوادث مون بلان بین سالهای 1890 تا 1901 در نیویورک تایمز شدم. تنها در مدت 11 سال آلپاین کلاب سوئیس آمار تکان دهنده 303 کشته را ثبت نموده! یعنی 27.54 کشته در سال! و البته این آمار در قیاس با آنچه در سال 2008 رخ داد، یعنی 58 کشته و 10 ناپدید گویای ادامه روند مرگ و میر در مون بلان است!

اینک اجازه دهید به دو دهه اخیر یعنی از سال 1990 تاکنون بپردازیم. یعنی اوج دوران رشد لوازم و فنون کوهنوردی. در این مدت هر سال بالغ بر 20 هزار نفر برای دستیابی به بام آلپ تلاش نمودند و البته رقمی بالغ بر 30 کشته در سال حاصل آن بوده! حال قیاس کنید این عدد را با رقم 1000 نفری که سالانه برای صعود به اورست تلاش می کنند (کوهنوردان و شرپاها با هم) و آمار تلفاتی حدود 6 کشته در فصل صعود. جالب است بدانید در فصل 2011-2012 بالغ بر 3500 کوهنورد نیز برای صعود به آکانکاگوآ تلاش کردند و خوشبختانه بدون دادن حتی یک کشته به خانه بازگشتند!

با این تفاصیل آیا دادن لقب قاتل سپید به بام آلپ پسندیده نیست؟!